Wymagania programowe klasy I.
Wymagania programowe w klasie I.
Edukacja polonistyczna
Mówienie
- wdrażanie do poprawnego artykułowania poszczególnych głosek i całych wyrazów;
- zwracanie uwagi na właściwe akcentowanie wymawianych wyrazów;
- dobieranie słów adekwatnych do rodzaju i intencji wypowiedzi: informuje, pyta, odpowiada, prosi, dziękuje, wita, żegna się;
- dbałość o kulturę mówienia – nadawca zwraca się do odbiorcy informacji, nawiązuje z nim kontakt wzrokowy i słuchowy;
- ćwiczenia w mowie monologowej: wypowiadanie się dziecka na temat własnych przeżyć, wydarzeń, lektury, filmu, zachowań w krótkiej kilkuzdaniowej formie; udzielanie odpowiedzi na pytania; wygłaszanie z pamięci wierszy;
- ćwiczenia w mowie dialogowej: udział dziecka w rozmowie na określony temat; przeprowadzanie krótkiej rozmowy telefonicznej;
- opowiadanie treści pojedynczego obrazka.
Słuchanie
- uważne słuchanie i wykonywanie prostych poleceń;
- uważne wsłuchiwanie się w to, co rozmówca przekazuje, nieprzerywanie nadawcy;
- skupione słuchanie czytanego tekstu, audycji telewizyjnej, nagrania na CD, by po wysłuchaniu wiernie odtworzyć ich treść.
Czytanie
- poprawne rozpoznawanie i odczytywanie wszystkich liter alfabetu;
- analiza i synteza wyrazów. Wyróżnianie w nich liter, głosek, sylab;
- czytanie wyrazów jedno-, dwu-, a następnie wielosylabowych oraz krótkich zdań i tekstów;
- wdrażanie do czytania całymi wyrazami;
- czytanie indywidualne, zespołowe, głośne i ciche krótkich tekstów z podręcznika;
- wdrażanie do czytania z naturalną intonacją;
- naśladowanie wzorowego czytania nauczyciela, aktora;
- wspólne czytanie fragmentów wybranych przez nauczyciela lektur – rozbudzanie zainteresowań czytelniczych;
- podejmowanie próby samodzielnego czytania książeczek oraz pisemek dla dzieci;
- odczytywanie i rozumienie sensu uproszczonych rysunków, piktogramów, znaków informacyjnych i napisów.
Pisanie
- przygotowanie do nauki pisania poprzez kreślenie linii, figur literopodobnych i pisanie po śladzie;
- kształtne, prawidłowe pisanie kolejno poznawanych liter;
- poprawne łączenie liter w pisanych wyrazach;
- układanie wyrazów z rozsypanki literowej i ich zapisywanie;
- przepisywanie wyrazów i krótkich zdań z tablicy, z książki;
- pisanie z pamięci poznanych i omówionych wcześniej wyrazów;
- podpisywanie ilustracji.
Ortografia
- pisanie wyrazów ze spółgłoskami miękkimi;
- zapisywanie dwuznaków (ch, cz, dz, dź, dż, rz, sz);
- pisanie poznanych i dobrze opracowanych na zajęciach wyrazów z „ę” i „ą”;
- wielka litera na początku zdań, w nazwach państw, miast, rzek, w imionach i nazwiskach;
- pisanie poznanych na zajęciach wyrazów z „ó” i „rz”.
Wiedza o języku
- rozróżnianie pojęć: głoska, litera. Świadomość, że głoski zapisuje się za pomocą liter;
- wyróżnianie sylab w wyrazach;
- wyróżnianie wyrazów w zdaniu;
- wyróżnianie zdań w tekście.
Wiedza o literaturze
- z pomocą nauczyciela (bez wprowadzania pojęć) odkrywanie, że w utworze literackim (baśń, legenda, opowiadanie, komiks, wiersz) wszystko jest możliwe – to, co jest prawdopodobne, i to, co jest nieprawdopodobne (fantastyczne);
- wyodrębnianie w utworze literackim postaci, wskazywanie głównego bohatera;
- określanie nastroju utworu; wyszukiwanie fragmentów zabawnych, smutnych, wzruszających, budzących strach;
- odgrywanie scenek dramowych, zabawa w teatr;
- rozumienie znaczenia rekwizytu i posługiwanie się nim.
Słownictwo
- wyjaśnianie znaczenia nowych wyrazów i zwrotów występujących w czytanym tekście, w opowiadaniu nauczyciela, w rozmowach w toku zajęć;
- wprowadzanie do czynnego słownika dzieci wyrazów i zwrotów oznaczających stosunki przestrzenne i czasowe;
- wzbogacanie słownika przez tworzenie łatwych wyrazów pochodnych, np. mama – mamusia, wóz – wózek – woźnica, koń – konik, itp.
W wyniku edukacji polonistycznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja polonistyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego w zakresie wypowiadania się. Dbałość o kulturę języka. Początkowa nauka czytania i pisania. Kształtowanie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie umiejętności społecznych warunkujących porozumiewanie się i kulturę języka:
- obdarza uwagą dzieci i dorosłych, słucha ich wypowiedzi i chce zrozumieć, co przekazują; komunikuje w jasny sposób swoje spostrzeżenia, potrzeby, odczucia,
- w kulturalny sposób zwraca się do rozmówcy, mówi na temat, zadaje pytania i odpowiada na pytania innych osób, dostosowuje ton głosu do sytuacji, np. nie mówi zbyt głośno,
- uczestniczy w rozmowie na tematy związane z życiem rodzinnym i szkolnym, także inspirowane literaturą;
2) w zakresie umiejętności czytania i pisania:
- rozumie sens kodowania oraz dekodowania informacji; odczytuje uproszczone rysunki, piktogramy, znaki informacyjne i napisy,
- zna wszystkie litery alfabetu, czyta i rozumie proste, krótkie teksty,
- pisze proste, krótkie zdania: przepisuje, pisze z pamięci; dba o estetykę i poprawność graficzną pisma (przestrzega zasad kaligrafii),
- posługuje się ze zrozumieniem określeniami: wyraz, głoska, litera, sylaba, zdanie,
- interesuje się książką i czytaniem; słucha w skupieniu czytanych utworów (np. baśni, opowiadań, wierszy), w miarę swoich możliwości czyta lektury wskazane przez nauczyciela,
- korzysta z pakietów edukacyjnych (np. zeszytów ćwiczeń i innych pomocy dydaktycznych) pod kierunkiem nauczyciela;
3) w zakresie umiejętności wypowiadania się w małych formach teatralnych:
- uczestniczy w zabawie teatralnej, ilustruje mimiką, gestem, ruchem zachowania bohatera literackiego lub wymyślonego,
- rozumie umowne znaczenie rekwizytu i umie posłużyć się nim w odgrywanej scence,
- odtwarza z pamięci teksty dla dzieci, np. wiersze, piosenki, fragmenty prozy.
Język obcy nowożytny
1. Nabywane umiejętności:
- rozumienia prostych poleceń i właściwego na nie reagowania;
- rozumienia tzw. języka klasy, tj. sterowania działaniami uczniów przez nauczyciela (np. otwieranie i zamykanie książek, słuchanie, powtarzanie, wycinanie, rysowanie, śpiewanie);
- nazywania obiektów w najbliższym otoczeniu - osób i przedmiotów znajdujących się w klasie, w domu, na placu zabaw;
- recytowania wierszyków i rymowanek;
- śpiewania piosenek z repertuaru dziecięcego;
- rozumienia sensu opowiadanych historyjek, gdy są wspierane obrazkami, gestami, przedmiotami itp.
2. Stopniowe budowanie swojej świadomość językowej w zakresie języka obcego (np. świadomość kategorii semantycznych: kolory, zwierzęta, przybory szkolne, wrażliwość fonetyczna – rozróżnianie głosek długich i krótkich, sylab akcentowanych i nieakcentowanych).
W wyniku nauki języka obcego nowożytnego uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Język obcy nowożytny. Wspomaganie dzieci w porozumiewaniu się z osobami, które mówią innym językiem. Uczeń kończący klasę I:
- rozumie proste polecenia i właściwie na nie reaguje;
- nazywa obiekty w najbliższym otoczeniu;
- recytuje wierszyki i rymowanki, śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego;
- rozumie sens opowiedzianych historyjek, gdy są wspierane obrazkami, gestami, przedmiotami.
Edukacja matematyczna
Orientacja w przestrzeni
- określanie położenia przedmiotów względem obserwatora;
- określanie położenia jednych przedmiotów względem innych obiektów;
- wyznaczanie kierunków w przestrzeni: na lewo, na prawo, do przodu, do tyłu, w górę, w dół;
- ocenianie odległości między obiektami: daleko – blisko, bliżej – dalej; blisko – bliżej – najbliżej;
- poprawne używanie zwrotów: za, przed, nad, pod, do, z, w, na zewnątrz, wewnątrz, obok, itp.
Zbiory
- klasyfikowanie przedmiotów według wyróżnionej cechy;
- tworzenie zbioru zgodnie z podanym warunkiem;
- ustalanie warunku, który spełniają elementy wskazanego zbioru;
- przeliczanie elementów w zbiorach;
- porównywanie liczebności dwóch zbiorów; rozumienie pojęć: mniej – więcej – tyle samo i zapisywanie tych relacji za pomocą znaków: <, >, =.
Cechy wielkościowe
- przypisywanie przedmiotom cech typu: krótki, szeroki, wysoki, długi, wąski, gruby itp.;
- porównywanie przedmiotów pod względem wybranej cechy: np. długi – krótki; długi – dłuższy – najdłuższy; wąski – szeroki itp.;
- porządkowanie przedmiotów według wielkości, np. porządkowanie patyczków od najmniejszego do największego i odwrotnie (tworzenie ciągów rosnących bądź malejących).
Liczba naturalna
1. Liczby pierwszej i drugiej dziesiątki:
- monografia liczby naturalnej;
- aspekty liczby: kardynalny, porządkowy, miarowy;
- zapisywanie liczb za pomocą cyfr;
- rozkładanie liczby na składniki;
- porównywanie liczb;
- porządkowanie liczb w określone ciągi malejące lub rosnące; miejsce liczby na osi liczbowej.
2. Działania na liczbach wewnątrz pierwszej i drugiej dziesiątki:
- dodawanie i odejmowanie liczb;
- zapisywanie działań za pomocą znaków matematycznych;
- zero jako wynik odejmowania;
- obliczenia pieniężne; monety: l gr, 2 gr, 5 gr, 10 gr, l zł, 2 zł, 5 zł.
3. Rozwiązywanie prostych zadań tekstowych.
Pomiar
1. Czasu kalendarzowego:
- nazwy dni tygodnia; wymienianie ich we właściwej kolejności;
- nazwa aktualnej pory roku oraz bieżącego miesiąca;
- wyszukiwanie w kalendarzu dat ważnych dla dziecka, np. urodziny, imieniny, święta.
2. Czasu zegarowego:
- zapoznanie z tarczą zegara i rolą poszczególnych wskazówek; spostrzeżenie: mała wskazówka porusza się wolniej niż duża wskazówka; duża wskazuje godziny, mała minuty;
- próba odczytywania pełnych godzin;
- mierzenie upływu czasu w następujący sposób: dziecko stwierdza: zabawa trwała od... do... i pokazuje na tarczy zegara drogę, którą przebyła w tym czasie duża wskazówka.
3. Długości:
- mierzenie długości różnych przedmiotów różnymi miarkami, np. ołówkiem, klockiem, patyczkiem, zeszytem, krokami, kawałkiem sznurka itp.;
- wskazanie przydatności pewnych części ciała do wykonywania pomiaru: stopa, dłoń, palec, przedramię itp.;
- zapoznanie z linijką i pojęciem centymetra;
- mierzenie długości linijką (w zakresie 10 cm).
4. Masy:
• ważenie przedmiotów na wadze szalkowej bez użycia odważników; stosowanie określeń: cięższy – lżejszy – tak samo ciężki; tu więcej – tu mniej – a tu tyle samo.
5. Pojemności:
• odmierzanie płynów ćwierćlitrowym kubkiem i litrowym naczyniem. Stwierdzanie: jeden kubek wody to mniej niż l litr; dwa kubki wody to mniej niż l litr; cztery kubki wody to tyle samo co l litr; pięć kubków wody to więcej niż l litr.
Figury geometryczne
- dostrzeganie kształtów różnych figur geometrycznych w otoczeniu;
- rysowanie figur za pomocą szablonów;
- obrysowywanie modeli figur geometrycznych, układanie ich z patyczków, modelowanie na geoplanie;
- tworzenie kształtów różnych figur poprzez rozcinanie, zginanie, układanie jednych figur z drugich;
- odróżnianie i nazywanie takich figur, jak: koło, trójkąt, prostokąt, kwadrat;
- rysowanie i mierzenie odcinków (w zakresie 10 cm).
W wyniku edukacji matematycznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja matematyczna. Wspomaganie rozwoju umysłowego oraz kształtowanie wiadomości i umiejętności matematycznych dzieci. Uczeń kończący klasę I:
- w zakresie czynności umysłowych ważnych dla uczenia się matematyki:
- ustala równoliczność mimo obserwowanych zmian w układzie elementów w porównywanych zbiorach,
- układa obiekty (np. patyczki) w serie rosnące i malejące, numeruje je; wybiera obiekt w takiej serii, określa następne i poprzednie,
- klasyfikuje obiekty: tworzy kolekcje np. zwierzęta, zabawki, rzeczy do ubrania,
- w sytuacjach trudnych i wymagających wysiłku intelektualnego zachowuje się rozumnie, dąży do wykonania zadania,
- wyprowadza kierunki od siebie i innych osób; określa położenie obiektów względem obranego obiektu; orientuje się na kartce papieru, aby odnajdować informacje (np. w lewym górnym rogu) i rysować strzałki we właściwym kierunku,
- dostrzega symetrię (np. w rysunku motyla); zauważa, że jedna figura jest powiększeniem lub pomniejszeniem drugiej; kontynuuje regularny wzór (np. szlaczek);
- w zakresie liczenia i sprawności rachunkowych:
- sprawnie liczy obiekty (dostrzega regularności dziesiątkowego systemu liczenia), wymienia kolejne liczebniki od wybranej liczby, także wspak (zakres do 20), zapisuje liczby cyframi (zakres do 10),
- wyznacza sumy (dodaje) i różnice (odejmuje), manipulując obiektami lub rachując na zbiorach zastępczych, np. na palcach; sprawnie dodaje i odejmuje w zakresie do 10, poprawnie zapisuje te działania,
- radzi sobie w sytuacjach życiowych, których pomyślne zakończenie wymaga dodawania lub odejmowania,
- zapisuje rozwiązanie zadania z treścią przedstawionego słownie w konkretnej sytuacji, stosując zapis cyfrowy i znaki działań;
- w zakresie pomiaru:
- długości: mierzy długość, posługując się np. linijką; porównuje długości obiektów,
- ciężaru: potrafi ważyć przedmioty; różnicuje przedmioty cięższe, lżejsze; wie, że towar w sklepie jest pakowany według wagi,
- płynów: odmierza płyny kubkiem i miarką litrową,
- czasu: nazywa dni w tygodniu i miesiące w roku; orientuje się, do czego służy kalendarz i potrafi z niego korzystać; rozpoznaje czas na zegarze w takim zakresie, który pozwala mu orientować się w ramach czasowych szkolnych zajęć i domowych obowiązków;
-
w zakresie obliczeń pieniężnych:
- zna będące w obiegu monety i banknot o wartości 10 zł; zna wartość nabywczą monet i radzi sobie w sytuacji kupna i sprzedaży,
- zna pojęcie długu i konieczność spłacenia go.
Edukacja przyrodnicza
Jesień
1. Zjawiska atmosferyczne:
- temperatura – obserwacja zmiennych warunków pogodowych: chłodniej, dni coraz krótsze, noce dłuższe;
- wiatr – obserwacja kierunku i siły wiatru (bezwietrznie, słaby wiatr, silny wiatr), połączona z obserwowaniem poruszania się gałęzi drzew i zabawą z latawcem, wiatraczkiem;
- opady – częściej padają deszcze; występują mgły, mżawki, jesienne szarugi, nocne przymrozki.
2. W klasowym kąciku przyrody:
• urządzanie kącika przyrody; w zależności od możliwości: grupujemy ozdobne rośliny doniczkowe (ich nazwy i warunki konieczne do prawidłowego wzrostu); podejmujemy decyzję o hodowli wybranego zwierzątka; zbieramy i eksponujemy na bieżąco „dary jesieni”; prowadzimy obserwacje pogody i notujemy w klasowym kalendarzu pogody.
3. W ogrodzie/na polu:
- rozróżnianie i nazywanie warzyw (marchew, pietruszka, burak, sałata, kapusta, cebula, kalafior, dynia, fasola, pomidor); nazywanie i wskazywanie ich czesi jadalnych;
- zbiór warzyw; wartości odżywcze; surówki; różne sposoby przechowywania warzyw, przetwory; usuwanie chwastów (oset, pokrzywa);
- rozpoznawanie i nazywanie ozdobnych roślin kwiatowych: aster, chryzantema, nasturcja, nagietek, pelargonia i inne rośliny dostępne obserwacji;
- więdnięcie roślin; zabezpieczanie wieloletnich roślin ozdobnych przed zimą (np. róż).
4. Wsadzie:
- rozpoznawanie i nazywanie drzew owocowych (jabłoń, grusza, śliwa) i krzewów owocowych (agrest, malina, porzeczka);
- sposoby zbierania i przechowywania owoców; wartości odżywcze; sałatki owocowe; przetwory.
5. W parku/w lesie: (dzieciom w mieście łatwiej jest obserwować park; dzieciom na wsi- las):
- rozpoznawanie po liściach i owocach wybranych drzew liściastych (np. jarzębina, kasztanowiec, dąb, klon, brzoza, wierzba) oraz drzew iglastych (sosna, świerk);
- opadanie liści z drzew liściastych – próba wyjaśnienia, dlaczego tak się dzieje;
- odlot ptaków (np. bocianów, jaskółek, kukułek, szpaków);
- poznanie kilku zwierząt żyjących w naturalnym środowisku: ich wygląd, sposób odżywiania i przygotowanie się do przetrwania zimy (wiewiórka, lis, zając, sarna, dzik, kret, żaba); zagrożenia czyhające na człowieka ze strony chorych lub niebezpiecznych zwierząt;
- zbieranie leśnych nasion i owoców w celu dokarmiania zwierząt zimą; zbieranie grzybów; zagrożenia związane z trującymi owocami i grzybami.
Zima
1. Zjawiska atmosferyczne:
- temperatura – obserwacja zmiennych warunków pogodowych: słońce świeci coraz krócej i dostarcza coraz mniej ciepła, wcześniej zapada zmrok; noce długie – dni krótkie; niska temperatura powietrza, mróz (lekki, siarczysty);
- wiatr – obserwacja kierunku i siły wiatru (cisza, wietrzyk, wichura); mroźny wiatr.
- opady – śnieg, śnieg z deszczem, grad i związane z nimi zjawiska: szadź, gołoledź, zamieć, odwilż, zamarzanie wody, sople lodu.
2. W klasowym kąciku przyrody:
- systematyczna opieka nad hodowlami założonymi jesienią;
- hodowanie w skrzynkach pietruszki, rzeżuchy, szczypiorku; poznawanie warunków koniecznych do życia roślin (światło, woda, powietrze);
- doświadczalne stwierdzanie czystości śniegu.
3. W parku/w lesie:
- rozpoznawanie drzew iglastych (sosna, świerk);
- przyrodaodpoczywa; znaczenie pokrywy śnieżnej dla roślin i zwierząt; zmiany w wyglądzie zwierząt (gęstnienie sierści, zmiana jej koloru), zapadanie w sen zimowy;
- konieczność dokarmiania zwierząt (sarny, jelenie, dziki, zające) – paśniki; poznawanie zwierząt chronionych;
- systematyczne dokarmianie ptaków; rozpoznawanie ptaków gromadzących się w miejscach dokarmiania (sikorka, wróbel, kruk, sroka, wrona, gil).
4. W domu:
- opieka nad roślinami doniczkowymi; poznawanie wybranych roślin egzotycznych; rozpoznawanie wybranych owoców roślin egzotycznych; nabywanie wiedzy o ich środowisku życia;
- opieka nad kotem i psem.
Wiosna
1. Zjawiska atmosferyczne:
- temperatura – obserwacja zmiennych warunków pogodowych: słońce świeci dłużej i wędruje wyżej po niebie; robi się coraz cieplej; dzień się wydłuża; skutki tego: topnieje śnieg i lód na zbiornikach wody; robi się błoto, na rzekach spiętrza się kra lodowa;
- wiatr – obserwowanie kierunku i siły wiatru; osuszające działanie wiatru;
- opady – deszcz, deszcz ze śniegiem; zmienność i kapryśność pogody; błoto; parowanie wody.
2. W klasowym kąciku przyrody:
- obserwowanie rozwoju liści i kwiatów na gałązkach roślin hodowanych w naczyniu z wodą (brzoza, forsycja);
- wysiewanie nasion do skrzynek; pielęgnowanie i obserwowanie ich kiełkowania i wzrostu; znaczenie wody, światła i powietrza w wegetacji roślin.
3. W ogrodzie/na polu:
- zapoznanie się z nasionami warzyw (marchew, ogórek, dynia, burak, fasola itp.);
- przygotowanie zagonków do siewu warzyw; rozróżnianie i nazywanie narzędzi ogrodowych; odróżnianie chwastów, np. oset, pokrzywa;
- rozpoznawanie wybranych roślin kwitnących wiosną (krokus, bratek, żonkil, narcyz, tulipan, szafirek, hiacynt itp.);
- obserwowanie wyglądu i zachowania takich zwierząt, jak: mrówka, dżdżownica, pszczoła, osa, trzmiel, motyl; szkodniki ogrodowe; zwierzęta pożyteczne;
- rozpoznawanie krzewów ozdobnych (bez, forsycja, jaśmin i itp.).
4. W sadzie:
- obserwowanie prac pielęgnacyjnych w sadzie: bielenie i przycinanie drzew;
- obserwowanie pąków i kwiatów drzew i krzewów owocowych; porównywanie kwiatów jabłoni, śliw, grusz, brzoskwini;
- dostrzeganie bogactwa barw, kształtów, zapachów, dźwięków wiosny;
- rozpoznawanie i nazywanie ptaków ogrodowych (szpak, kos); ich znaczenie w walce ze szkodnikami; zakładanie budek lęgowych; ochrona ptasich gniazd.
5. W parku/w lesie:
- pierwsze wiosenne rośliny kwiatowe (przebiśnieg, zawilec, fiołek, konwalia); poznawanie roślin chronionych;
- budzenie się drzew i krzewów do życia (bazie wierzbowe, kwiaty forsycji itp.);
- powrót ptaków, zakładanie gniazd, opieka nad pisklętami;
- ruch w mrowisku.
6. W domu:
- segregowanie śmieci;
- rozumienie znaczenia pojęcia opakowanie ekologiczne;
- oszczędzanie wody;
- rozumienie znaczenia wody dla życia roślin i zwierząt.
W wyniku edukacji przyrodniczej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja przyrodnicza. Wychowanie do rozumienia i poszanowania przyrody ożywioneji nieożywionej. Uczeń kończący klasę I:
- w zakresie rozumienia i poszanowania świata roślin i zwierząt:
- rozpoznaje rośliny i zwierzęta żyjące w takich środowiskach przyrodniczych, jak park, las, pole uprawne, sad i ogród (działka),
- zna sposoby przystosowania się zwierząt do poszczególnych pór roku: odloty i przyloty ptaków, zapadanie w sen zimowy,
- wymienia warunki konieczne do rozwoju roślin i zwierząt w gospodarstwie domowym, w szkolnych uprawach i hodowlach itp.; prowadzi proste hodowle i uprawy (w szczególności w kąciku przyrody),
- wie, jaki pożytek przynoszą zwierzęta środowisku: niszczenie szkodników przez ptaki, zapylanie kwiatów przez owady, spulchnianie gleby przez dżdżownice,
- zna zagrożenia dla środowiska przyrodniczego ze strony człowieka: wypalanie łąk i ściernisk, zatruwanie powietrza i wód, pożary lasów, wyrzucanie odpadówi spalanie śmieci itp.; chroni przyrodę: nie śmieci, szanuje rośliny, zachowuje ciszę w parku i w lesie, pomaga zwierzętom przetrwać zimę i upalne lato,
- zna zagrożenia ze strony zwierząt (niebezpieczne i chore zwierzęta) i roślin (np. trujące owoce, liście, grzyby) i wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia,
- wie, że należy oszczędzać wodę; wie, jakie znaczenie ma woda w życiu człowieka, roślin i zwierząt,
- wie, że należy segregować śmieci; rozumie sens stosowania opakowań ekologicznych;
- w zakresie rozumienia warunków atmosferycznych:
- obserwuje pogodę i prowadzi obrazkowy kalendarz pogody,
- wie, o czym mówi osoba zapowiadająca pogodę w radiu i w telewizji i stosuje się do podanych informacji o pogodzie np. ubiera się odpowiednio do pogody,
- nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku, podejmuje rozsądne decyzje i nie naraża się na niebezpieczeństwo wynikające z pogody,
- zna zagrożenia ze strony zjawisk przyrodniczych, takich jak: burza, huragan, powódź, pożar i wie jak zachować się w sytuacji zagrożenia.
Edukacja społeczna
Budowanie pozytywnego obrazu siebie
1. Dostrzeganie swej indywidualności w sferze:
- fizycznej: wyróżnianie i nazywanie części ciała (głowa, tułów, ręce, nogi, brzuch); porównywanie siebie z innymi osobami - cechy wspólne: te same części ciała; cechy różniące: kolor oczu, włosów, wzrost itp.);
- zmysłowej - dostrzeganie, że poznawanie świata odbywa się za pomocą wzroku, dotyku, słuchu, węchu, smaku; porównywanie sprawności tych narządów podczas zabaw i nauki;
- emocjonalnej - rozpoznawanie emocji wyrażanych przez siebie i przez inne osoby, takich jak: radość, smutek, gniew, złość, czułość, życzliwość;
- intelektualnej - respektowanie zasady: „najpierw myślę, później działam”.
2. Poczucie własnej wartości:
• stwarzanie sytuacji, w których dziecko przekonuje się i stwierdza, w czym jest dobre, a w czym najlepsze (np. jestem dobry w liczeniu do stu, jestem najlepszy w grze w piłkę).
3. Dbanie o zdrowie i schludny wygląd:
- odżywianie: rozumienie, dlaczego należy jeść regularnie urozmaicone posiłki; przyrządzanie sałatek warzywnych i owocowych; wyrabianie nawyku sprawdzania terminów przydatności produktów do spożycia;
- higiena osobista: nabywanie przekonania o konieczności mycia rąk (szczególnie po wyjściu z toalety, po zajęciach plastycznych, przed posiłkami) i czyszczenia zębów po każdym posiłku; opanowanie tych czynności; właściwe korzystanie z urządzeń sanitarnych; zakrywanie ust podczas kaszlu i kichania; dbanie o porządek w tornistrze i swoim pokoju;
- bezpieczeństwo: przestrzeganie zasad bezpieczeństwa obowiązujących w klasie, w szkole; uświadamianie konsekwencji zachowań zagrażających bezpieczeństwu (popychanie, podstawianie nogi, bieganie na oślep); przestrzeganie zakazu zabaw w miejscu niedozwolonym; kształtowanie świadomego poznawania i przestrzegania zasad ruchu drogowego dla pieszych; zaufanie do policjanta jako osoby pomagającej w sytuacji zagrożenia; znajomość numeru domowego telefonu i adresu zamieszkania;
• odpoczynek: rozumienie znaczenia ruchu dla rozwoju swojego organizmu; uprawianie wybranych sportów letnich i zimowych, np.: jazda na sankach, łyżwach, deskorolce, rowerze, gra w piłkę; rozumienie potrzeby odpowiedniej ilości snu; uprawianie swoich hobby; oglądanie dozwolonych programów TV, gra w rozmaite gry stolikowe.
Poznawanie zasad życia w rodzinie
1. Identyfikowanie się z rodziną i jej tradycjami:
- pamiętanie swojego nazwiska oraz nazwisk dziadków i krewnych;
- odczuwanie poczucia bezpieczeństwa wśród członków rodziny;
- chętne uczestniczenie w rodzinnych świętach i uroczystościach;
- poznawanie historii rodziny poprzez oglądanie zdjęć, słuchanie opowiadań rodziców, dziadków.
2. Tworzenie życzliwych więzi rodzinnych:
- okazywanie miłości członkom rodziny; wczuwanie się w ich smutki i radości;
- darzenie szacunkiem rodziców i dziadków;
- sprawianie radości rodzicom, rodzeństwu, dziadkom;
- dzielenie się swoimi problemami, sukcesami i porażkami.
3. Podejmowanie i wypełnianie obowiązków domowych:
- poznanie swoich stałych obowiązków i wykonywanie ich bez przypominania; wykonywanie prac lubianych i mniej lubianych, ale koniecznych;
- wspólne troszczenie się o czystość i higienę pomieszczeń; utrzymywanie w porządku swoich zabawek i przyborów szkolnych.
Poznawanie reguł współżycia i współdziałania w społeczności szkolnej
1. Poznawanie zasad bycia uczniem:
- systematyczne poznawanie praw i obowiązków ucznia; pomaganie nauczycielce w przygotowaniu pomocy dydaktycznych; sumienne pełnienie dyżurów w klasie; poszanowanie podręczników i przyborów szkolnych, sumienne wykonywanie powierzonych zadań edukacyjnych i organizacyjnych; odpowiednie zachowywanie się w klasie, w szatni, szkolnej świetlicy, bibliotece itp.;
- rozbudzanie ciekawości poznawczej i cierpliwości w dochodzeniu do wiedzy;
- traktowanie nauki szkolnej nie tylko jako obowiązku, ale także jako przyjemności;
- poznawanie, jak uczą się koledzy w innych krajach, w szczególności w kraju nauczanego języka;
- nabywanie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji;
- uczenie się właściwej reakcji emocjonalnej na sukces lub porażkę.
2. Poznawanie zasad bycia dobrym kolegą:
- nawiązywanie serdecznych stosunków z kolegami w klasie; okazywanie sobie życzliwości;
- przestrzeganie kulturalnego odnoszenia się do siebie nawzajem, stosowanie zwrotów grzecznościowych (przepraszam, proszę, dziękuję);
- sprawianie radości kolegom, składanie im życzeń imieninowych, wykonanych osobiście upominków;
- opiekowanie się kolegami potrzebującymi pomocy; właściwe odnoszenie się do dzieci niepełnosprawnych;
- unikanie krzyku, kłótni, i innych zachowań agresywnych w kontaktach z kolegami;
- poszanowanie cudzej własności.
Poznawanie społeczności lokalnej i narodowej
1. Poznawanie swej miejscowości i regionu:
- znajomość nazwy swojej miejscowości (nazwa wsi, miasta, dzielnicy, ulicy); znajomość adresu dziadków (nazwa miasta, ulicy);
- interesowanie się historią swojego miasta (wsi, okolicy); słuchanie i opowiadanie związanych z nim legend; poznawanie tradycji związanych z własnym regionem (stroje, pieśni, tańce, zdobnictwo);
- poznawanie pracy w pobliskich obiektach usługowych;
- poznawanie obiektów użyteczności publicznej (apteka, straż pożarna, przychodnia lekarska, policja itp.); utrwalanie nawyku kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych oraz miejscowych środkach lokomocji;
- dbanie o estetykę otoczenia; o dobre stosunki sąsiedzkie.
2. Nabywanie wiedzy o kraju ojczystym:
- nabywanie świadomości narodowej: mówimy po polsku, jesteśmy Polakami, nasz kraj to Rzeczpospolita Polska;
- rozpoznawanie godła i barw ojczystych; rozumienie pojęcia Ojczyzna; wskazywanie na mapie stolicy Polski oraz największych rzek (Wisła, Odra);
- słuchanie hymnu narodowego - śpiewanie pierwszej zwrotki;
- poznawanie legend związanych z powstaniem Polski i wybranych jej miast;
- poznawanie sławnych Polaków;
- zapoznanie z pojęciem Unii Europejskiej i przynależnością do niej Polski.
3. Nabywanie wiedzy o naszej planecie Ziemi:
- oglądanie ilustracji z układem planet naszej galaktyki; zrozumienie, że Ziemia jest jedną z ośmiu planet krążących wokół Słońca; oglądanie Ziemi na globusie;
- interesowanie się życiem ludzi w różnych punktach naszej planety; akceptowanie ludzi mimo ich różnic (kolor skóry, sposób mówienia, ubierania się); poznawanie sposobów porozumiewania się werbalnego (nauka języka obcego) i pozawerbalnego (gesty, ruchy, mimika);
- poznawanie zagrożeń dla środowiska przyrodniczego wynikających z działalności człowieka – zatruwanie powietrza i wód, zaśmiecanie, przyczynianie się do pożarów lasów i łąk;
- uświadamianie konieczności ochrony środowiska naturalnego; segregowanie śmieci, stosowanie opakowań ekologicznych i toreb wielokrotnego użytku; troszczenie się o rośliny i zwierzęta z najbliższego otoczenia; oszczędzanie wody i energii elektrycznej; znaczenie wody dla człowieka i wszystkich organizmów żywych.
W wyniku edukacji społecznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja społeczna. Wychowanie do zgodnego współdziałania z rówieśnikami i dorosłymi. Uczeń kończący klasę I:
- potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe w kontaktach z rówieśnikami i dorosłymi; wie, że warto być odważnym, mądrym i pomagać potrzebującym; wie, że nie należy kłamać lub zatajać prawdy;
- współpracuje z innymi w zabawie, w nauce szkolnej i w sytuacjach życiowych; przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej oraz w świecie dorosłych, grzecznie zwraca się do innych w szkole, w domu i na ulicy;
- wie, co wynika z przynależności do swojej rodziny, jakie są relacje między najbliższymi, wywiązuje się z powinności wobec nich;
- ma rozeznanie, że pieniądze otrzymuje się za pracę; dostosowuje swe oczekiwania do realiów ekonomicznych rodziny;
- zna zagrożenia ze strony innych ludzi; wie, do kogo i w jaki sposób należy się zwrócić o pomoc;
- wie, gdzie można bezpiecznie organizować zabawy, a gdzie nie można i dlaczego;
- potrafi wymienić status administracyjny swojej miejscowości (wieś, miasto); wie, czym zajmuje się np. policjant, strażak, lekarz, weterynarz; wie, jak można się do nich zwrócić o pomoc;
- wie, jakiej jest narodowości, że mieszka w Polsce, a Polska znajduje się w Europie; zna symbole narodowe (flaga, godło, hymn narodowy), rozpoznaje flagę i hymn Unii Europejskiej.
Edukacja plastyczna
Percepcja sztuki - odbiór wypowiedzi i wykorzystywanie informacji
- kształt: bryłowaty, płaski, trójkątny, kwadratowy, prostokątny, owalny;
- faktura: gładki, matowy, lśniący, szorstki, chropowaty, śliski;
- wielkość: duży, mały, cienki, gruby, niski, wysoki;
- usytuowanie w przestrzeni: blisko, daleko, wyżej, niżej, na dole, u góry; po lewej stronie, z prawej strony;
- oddalenie: blisko, daleko, bliżej, nieco dalej;
- barwa: jasna, ciemna, żółta, pomarańczowa, czerwona, fioletowa, brązowa, ciemnozielona, ciemnoniebieska, czerwono-niebieska, niebiesko-zielona;
- rytm: w powtarzaniu się kształtów, barw, faktury, wielkości;
- dostrzeganie wymienionych wyżej obiektów obserwacji w przedmiotach, postaci ludzkiej, w ozdobach.
Ekspresja przez sztukę - tworzenie wypowiedzi
1. Rysowanie:
- pojedynczych przedmiotów, postaci ludzi, zwierząt, roślin, zjawisk;
- ilustrowanie scen związanych z własnymi przeżyciami i treścią czytanych tekstów i opowiadanych wydarzeń, legend; przedstawianie zdarzeń rzeczywistych i fantastycznych;
- ćwiczenia w rysowaniu: ołówkiem, patykiem, piórkiem, kredką świecową, kredką pastelową, kredą, mazakiem;
- spostrzeganie, że głównym środkiem wyrazu w rysunku jest linia; dziecko uczy się rysowania różnego rodzaju linii: prostych falistych, wahadłowych, zygzakowatych, krzyżujących się, splątanych, owalnych.
2. Malowanie:
- pędzlem i farbami kryjącymi (plakatowymi i temperowymi) na papierze i kartonie;
- poznawanie rodzajów pędzli do malowania: cienkie – szerokie, twarde – miękkie;
- nazywanie używanych do malowania barw (gotowych); rozróżnianie barw jasnych i ciemnych.
3. Kształtowanie wytworów płaskich i przestrzennych:
- wycinanie i wydzieranie z papieru; tworzenie kompozycji płaskich;
- budowanie z klocków;
- lepienie z gliny, masy solnej, modeliny;
- wykonywanie ludzików i zwierzątek z owoców drzew i krzewów (kasztany, żołędzie, szyszki, jarzębina itp.);
- tworzenie prostych kształtów z papieru metodą orgiami;
- wykonywanie przedmiotów użytecznych, np. maska na bal, broszka dla mamy, babci; lalka, pacynka do teatrzyku klasowego.
Recepcja sztuki - analiza i interpretacja wytworów kultury
• zapoznawanie z dziedzinami sztuk plastycznych, z ich wykonawcami i ich dziełami: architektura – architekt – projekt; malarstwo – malarz – obraz; rzeźba – rzeźbiarz – rzeźba.
W wyniku edukacji plastycznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja plastyczna. Poznawanie architektury, malarstwa i rzeźby. Wyrażanie własnych myśli i uczuć w różnorodnych formach plastycznych. Przygotowanie do korzystania z medialnych środków przekazu. Uczeń kończący klasę I:
- wypowiada się w różnych technikach plastycznych na płaszczyźnie i w przestrzeni; posługuje się takimi środkami wyrazu plastycznego jak kształt, barwa, faktura;
- ilustruje sceny i sytuacje (realne i fantastyczne) inspirowane wyobraźnią, baśnią, opowiadaniem, muzyką; korzysta z narzędzi multimedialnych;
- wykonuje proste rekwizyty (np. lalkę, pacynkę) i wykorzystuje je w małych formach teatralnych; tworzy przedmioty charakterystyczne dla sztuki ludowej regionu, w którym mieszka;
- rozpoznaje wybrane dziedziny sztuki: architekturę (także architekturę zieleni), malarstwo, rzeźbę, grafikę; wypowiada się na ich temat.
Edukacja muzyczna
Odtwarzanie muzyki
1. Śpiew:
- wsłuchiwanie się w dźwięki mowy; rytmiczne recytowanie tekstów – poprawne fonetycznie, artykulacyjnie, intonacyjnie; ze zróżnicowaniem tempa, dynamiki i barwy głosu; z odpowiednią regulacją oddechu;
- wsłuchiwanie się w dźwięki przyrody: naśladowanie miauczenia kota, szelestu liści, szumu wody itp.;
- wsłuchiwanie się w dźwięki otoczenia; naśladowanie warkotu motoru, klaksonu samochodu; dźwięku syreny strażackiej itp.;
- odróżnianie głosów męskich i żeńskich;
- porównywanie wysokości dwóch dźwięków; dźwięki wysokie (cienkie) – dźwięki niskie (grube); łączenie rozpoznawania z ruchem: dźwięk wysoki – wspięcie na palce, dźwięk niski – przysiad;
- wdrażanie do określania linii melodycznej piosenki ruchem ręki;
- rozpoznawanie znanych piosenek na podstawie melodii lub jej fragmentu zaśpiewanej przez nauczycielkę;
- uczenie się i śpiewanie piosenek - śpiew zbiorowy i indywidualny.
2. Gra na instrumentach:
- wydobywanie dźwięków z przedmiotów: klocki, papier, pudełka, folie, butelki szklane, plastikowe;
- akompaniowanie do piosenek i zabaw ruchowych z zastosowaniem naturalnych efektów akustycznych: tupanie, klaskanie, pstrykanie, uderzanie o uda;
- zapoznanie z budową i sposobem grania na instrumentach niemelodycznych: grzechotka, bębenek, trójkąt, tamburyno, drewienka, kastaniety.
3. Ruch z muzyką:
- zabawy bieżne: szybkie reagowanie na różne sygnały muzyczne;
- zabawy ze śpiewem;
- uczenie się prostych form tanecznych: krok podstawowy, skoki i podskoki, klaskanie, grożenie palcem, ruchy naśladujące pracę w różnych zawodach.
Tworzenie muzyki
1. Tworzenie rytmu:
- wypowiadanie krótkich tekstów ze zmianą tempa, dynamiki, artykulacji i intonacji głosu;
- recytowanie rytmiczne sylab, słów, zdań;
- powtarzanie tematów rytmicznych w formie „echa": klaskanie, stukanie, recytacja, ruch, gra na instrumentach.
2. Tworzenie melodii:
• rozwijanie inwencji twórczej: improwizowanie głosem (śpiewanie swojego imienia, śpiewanie pytania, odpowiedzi); improwizacje wokalne do krótkich, prostych wierszowanek, przysłów.
3. Improwizowanie ruchu:
• improwizowanie ruchem - swobodne poruszanie się w takt muzyki; naśladowanie ruchów zwierząt, szumu drzew, szumu morskich fal, burzy, deszczu o różnym
nasileniu itp.4. Tworzenie form muzycznych:
- tworzenie muzycznych ilustracji do wierszy i opowiadań;
- rysowanie i malowanie ilustracji do słuchanej melodii, piosenki;
- tworzenie własnych układów tanecznych do utworu muzycznego.
Percepcja muzyki
1. Percepcja elementów muzyki:
- słuchanie ciszy; rozpoznawanie i naśladowanie głosów z otoczenia;
- słuchanie muzyki instrumentalnej na żywo: śpiewanie i granie przez nauczycielkę;
- słuchanie muzyki odtwarzanej mechanicznie (płyta CD, kaseta magnetofonowa, audycja TV);
- udział w koncertach muzycznych; nabywanie kultury słuchania muzyki i właściwe-go zachowania się podczas koncertu;
- rozpoznawanie głosów ludzkich: sopran i bas;
- poznawanie i różnicowanie głosów instrumentów muzycznych.
W wyniku edukacji muzycznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Edukacja muzyczna. Wychowanie do odbioru i tworzenia muzyki: śpiewanie i muzykowanie, słuchanie i rozumienie. Uczeń kończący klasę I:
- powtarza prostą melodię; śpiewa piosenki z repertuaru dziecięcego, wykonuje śpiewanki i rymowanki;
- odtwarza proste rytmy głosem i na instrumentach perkusyjnych; wyraża nastrój i charakter muzyki pląsając i tańcząc (reaguje na zmianę tempa i dynamiki);
- realizuje proste schematy rytmiczne (tataizacją, ruchem całego ciała);
- wie, że muzykę można zapisać i odczytać;
- świadomie i aktywnie słucha muzyki, potem wyraża swe doznania werbalnie i niewerbalnie;
- kulturalnie zachowuje się na koncercie oraz w trakcie śpiewania hymnu narodowego.
Zajęcia techniczne
Znajomość własności różnych materiałów
1. Rozpoznawanie materiałów przydatnych do majsterkowania:
- przyrodniczych: żołędzie, kasztany, owoce, warzywa, jarzębina, szyszki, kora, suszone trawy, kwiaty, glina, masa solna;
- papierniczych: karton, papier, bibuła, tektura, bibułka gładka i marszczona, serwetki stołowe, papier: gazetowy, maszynowy, śniadaniowy, zeszyty z kolorowym papierem;
- włókienniczych: skrawki materiałów, wstążki, nici, włóczka, tasiemka, sznurek;
- tworzyw sztucznych: folia aluminiowa, kapsle, plastikowe buteleczki po produktach spożywczych itp.;
- Zapoznawanie z cechami wybranych materiałów: miękki – twardy, gładki – chropowaty, lśniący – matowy;
- Umiejętne dobieranie materiału do wykonywanego obiektu.
Bezpieczne posługiwanie się prostymi narzędziami
- nabywanie wprawy w używaniu takich narzędzi, jak: nóż, nożyczki, kolec, zszywacz biurowy, dziurkacz, kostka introligatorska; igła, naparstek, agrafka; linijka, naczynie do kleju, pędzelek, szablony, ściereczka do rąk;
- zapoznawanie ze sposobami łączenia materiałów: sklejanie, zszywanie, spinanie;
- poznawanie sposobów przechowywania i konserwowania używanych narzędzi;
- zapoznawanie ze sposobami udzielania pierwszej pomocy przy skaleczeniach.
Bezpieczne korzystanie z domowych urządzeń technicznych
- zapoznanie z ogólnymi zasadami działania latarki, zegara, odkurzacza, sokowirówki;
- kształcenie umiejętności włączania (w obecności dorosłych) radia, telewizora, magnetofonu;
- zapoznawanie z obsługą telefonu, domofonu (o ile taki jest w domu);
- wskazywanie zagrożeń wynikających z niewłaściwego posługiwania się urządzeniami elektrycznymi i gazowymi.
Planowanie i organizacja pracy przy montażu wytworów technicznych
- sprecyzowanie zadania;
- zgromadzenie odpowiednio dobranego materiału i potrzebnych narzędzi;
- odpowiednie przygotowanie miejsca pracy;
- ustalenie kolejności wykonywanych czynności (mierzenie, wycinanie, klejenie, ozdabianie itp.);
- wykonanie, np. ludzików i zwierzątek z materiału przyrodniczego, zabawek (latawce, wiatraczki, tratwy), przedmiotów użytecznych (koperty, pudełka, korale itp.);
- oszczędne gospodarowanie materiałami;
- dbanie o ład i porządek w miejscu pracy;
- wykazywanie twórczej inwencji przy tworzeniu swojego dzieła.
Zapoznawanie z wybranymi zawodami, głównie związanymi z techniką
W wyniku edukacji technicznej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Zajęcia techniczne. Wychowanie do techniki (poznawanie urządzeń, obsługiwanie i szanowanie ich) i działalność konstrukcyjna dzieci. Uczeń kończący klasę I:
1) w zakresie wychowania technicznego:
- wie, jak ludzie wykorzystywali dawniej i dziś siły przyrody (wiatr, wodę); majsterkuje (np. latawce, wiatraczki, tratwy),
- zna ogólne zasady działania urządzeń domowych (np. latarki, odkurzacza, zegara), posługuje się nimi, nie psując ich,
- buduje z różnorodnych przedmiotów dostępnych w otoczeniu np. szałas, namiot, wagę, tor przeszkód; w miarę możliwości konstruuje urządzenia techniczne z gotowych zestawów do montażu, np. dźwigi, samochody, samoloty, statki, domy;
2) w zakresie dbałości o bezpieczeństwo własne i innych:
- utrzymuje porządek wokół siebie (na swoim stoliku, w sali zabaw, szatni i w ogrodzie), sprząta po sobie i pomaga innym w utrzymywaniu porządku,
- zna zagrożenia wynikające z niewłaściwego używania narzędzi i urządzeń technicznych,
- wie, jak należy bezpiecznie poruszać się na drogach (w tym na rowerze) i korzystać ze środków komunikacji; wie, jak trzeba zachować się w sytuacji wypadku, np. umie powiadomić dorosłych, zna telefony alarmowe.
Wychowanie fizyczne
Zabawy i gry ruchowe
- zabawy orientacyjno-porządkowe, np. powódź, reagowanie na ruchy rąk, policjant regulujący ruchem drogowym, piłka parzy;
- zabawy na czworakach, np. pieski na spacer – pieski do domu, swobodne biegi na czworakach;
- zabawy bieżne, np. lawina, wilk i owce, wiewiórki do dziupli;
- zabawy rzutne, np. poczta, zaganianie świnki;
- zabawy skoczne, np. bocian i żabki, przeprawa przez rzekę, spłoszone wróbelki;
- zabawy na śniegu i lodzie, np. lepienie bałwana, rzucanie śnieżkami, ślizganie się bez łyżew.
Zabawy porządkowe
- ustawienie w rozsypce;
- ustawienie w kolumnie pojedynczej (w kolejce);
- ustawienie w szeregu (płotek);
- ustawienie w kolumnie dwójkowej (parami);
- formowanie koła.
Zabawy kształtujące
- ćwiczenia ramion: w staniu, w siadach skrzyżnym i klęcznym wyprosty ramion w bok z różnych położeń (np. mierzenie płótna); wznosy w różnych kierunkach; klaskanie przed sobą i nad głową; wymachy ramion w przód i w tył (wiatraczek, wahadło zegara);
- ćwiczenia nóg: siad skrzyżny, klęczny; przysiad podparty; marsz w miejscu z wysokim unoszeniem kolan (chód konika, bociana); przysiady i wyprosty z wyciąganiem się do góry (karły i olbrzymy, krzaczki i wysokie drzewa); podskoki (pajac, piłeczka);
- ćwiczenia usprawniające stopę: chód we wspięciu, chód na zewnętrznych krawędziach stóp; chwytanie palcami stopy szarfy, zwitka papieru;
- ćwiczenia głowy i szyi: kiwanie głową (ptaszek pije wodę); poprawne ustawienie głowy za pomocą przyboru (woreczek, krążek); oglądanie się za siebie;
- ćwiczenia tułowia:
- skłony w przód z siadu klęcznego (koci grzbiet); skłony w przód z użyciem przyboru skakanka, szarfa, krążek, woreczek); w staniu – przełożenie kolejno nóg przez splecione ręce;
- skłony w tył: w leżeniu przodem naśladowanie wysuwania rogów przez ślimaka, patrzenia na słońce, grania na fujarce;
- ćwiczenie mięśni brzucha: z siadu skrzyżnego przejście do leżenia tyłem i powrót do siadu; w leżeniu na plecach jazda na rowerze, wskazywanie nogą sufitu, podawanie woreczka stopami do rąk;
- skłony w bok: w siadzie klęcznym rytmiczne skłony w bok (wahadło zegara); w siadzie skrzyżnym przenoszenie woreczka z jednej strony na drugą ponad głową;
- skręty: w dwójkach „piłowanie drzewa”, w siadzie skrzyżnym ruchy naśladujące łapanie motyla, z klaśnięciem;
- ćwiczenia poprawiające postawę, np. człowiek zmęczony – człowiek rześki, drzewo krzywe – drzewo proste.
Zabawy z elementami równowagi
- ćwiczenia równowagi bez przyrządów: przejście po narysowanej kresce (prostej, łamanej, krzywej); w staniu jednonóż przekładanie pod kolanem woreczka, piłeczki; układanie przyboru na kolanie;
- ćwiczenia równowagi na przyrządzie; przejście po przeszkodach rzeczywistych lub narysowanych;
- ćwiczenia zwinności: w siadzie podpartym wtaczanie piłeczki pod siebie; w pozycji na czworakach naśladowanie chodu kulawego lisa, wierzganie konika;
- rzuty i chwyty woreczków, piłeczek indywidualnie lub w parach; rzuty ponad przeszkodę, rzuty na odległość;
- skoki: przez przeszkodę (rów, kałużę); zeskok obunóż z ławeczki do przysiadu podpartego.
Ćwiczenia muzyczno-ruchowe
- zabawy ze śpiewem: zabawy inscenizowane, np. jedzie pociąg z daleka;
- zabawy rytmiczne: np. cztery kroki marszu i cztery tupnięcia jednonóż;
- korowody;
- elementy tańców narodowych, np. krakowiak, tańce regionalne.
Zajęcia sportowe
- nauka pływania (jeżeli pozwolą na to warunki);
- biegi, skoki, rzuty, wspinanie się; jazda na rolkach, rowerze, wrotkach;
- saneczkarstwo i łyżwiarstwo;
- gra w badmintona;
- mini gry z piłką.
W wyniku wychowania fizycznego uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Wychowanie fizyczne. Kształtowanie sprawności fizycznej dzieci i edukacja zdrowotna. Uczeń kończący klasę I:
- uczestniczy w zajęciach rozwijających sprawność fizyczną, zgodnie z regułami;
- potrafi:
- chwytać piłkę, rzucać nią do celu i na odległość, toczyć ją i kozłować,
- pokonywać przeszkody naturalne i sztuczne,
- wykonywać ćwiczenia równoważne;
- dba o to, by prawidłowo siedzieć w ławce, przy stole itp.;
- wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i że można im zapobiegać poprzez: szczepienia ochronne, właściwe odżywianie się, aktywność fizyczną, przestrzeganie higieny; właściwie zachowuje się w sytuacji choroby;
- wie, że nie może samodzielnie zażywać lekarstw i stosować środków chemicznych (np. środków czystości, środków ochrony roślin);
- wie, że dzieci niepełnosprawne znajdują się w trudnej sytuacji i pomaga im.
Podane umiejętności dotyczą dzieci o prawidłowym rozwoju fizycznym. Umiejętności ruchowe dzieci niepełnosprawnych ustala się stosownie do ich możliwości.
Zajęcia komputerowe
Bezpieczeństwo i higiena pracy z komputerem
- regulamin pracowni komputerowej
- wpływ komputera na zdrowie człowieka.
Zapoznanie z budową i podstawowym działaniem komputera
- wyróżnianie i nazywanie elementów zestawu komputerowego
- znajomość przeznaczenia poszczególnych elementów zestawu komputerowego
- uruchamianie komputera za pomocą myszki i klawiatury
- uruchamianie stacji dyskietek i stacji dysków CD
- prawidłowe kończenie pracy z komputerem.
Korzystanie z komputerowych gier i zabaw edukacyjnych
- uruchamianie gier, zasady ich działania
- wykorzystanie działania lewego i prawego przycisku myszki w edukacyjnych grach komputerowych
- wykorzystanie do gier i zabaw edukacyjnych wybranych klawiszy z klawiatury komputerowej, np. klawiszy strzałek kursorów i klawisza Enter
- wykonywanie kolejnych działań zgodnie z poleceniami.
Próby rysowania – praca w edytorze grafiki Paint
- zapoznanie z Przybornikiem
- zapoznanie z działaniem wybranych narzędzi z Przybornika: Wypełnianie kolorem, Prostokąt, Elipsa, Tekst, Linia, Ołówek, Gumka, Aerograf, Pędzel, Lupa, Zaznacz, Zaznacz dowolny kształt
- wykonywanie prostych poleceń z wykorzystaniem wybranych narzędzi z Przybornika
- zapoznanie z możliwością powiększania, zmniejszania, usuwania i kopiowania wybranych elementów
- próby wykonywania poleceń z wykorzystaniem umiejętności kopiowania, usuwania, zmniejszania i powiększania wybranych elementów rysunku
Próby pisania liter i pojedynczych wyrazów – praca w edytorze tekstu Microsoft Word
- zapoznanie z działaniem wybranych klawiszy na klawiaturze komputerowej: klawisze literowe, klawisz Spacji, klawisze Delete i Backspace, klawisz Alt Ctrl, klawisze Shift i Caps Lock, klawisz Enter
- wykonywanie prostych poleceń z wykorzystaniem działania wybranych klawiszy
W wyniku edukacji komputerowej uczniowie po ukończeniu klasy pierwszej powinni zdobyć następujące umiejętności, wyszczególnione w Podstawie Programowej:
Zajęcia komputerowe. Uczeń kończący klasę I:
- posługuje się komputerem w podstawowym zakresie: uruchamia program, korzystając z myszy i klawiatury;
- wie, jak trzeba korzystać z komputera, żeby nie narażać własnego zdrowia;
- stosuje się do ograniczeń dotyczących korzystania z komputera.